donderdag 5 mei 2016

Column (SO5)

"Wir Schaffen Das"
Bestaat er een oplossing voor het vluchtelingenprobleem?


 Europa is al maanden in de weer om de vluchtelingenstroom in goede banen te leiden en schijnt daar maar niet in te slagen. Uiteindelijk zal men wel wat maatregelen vinden maar een algemene oplossing zal er waarschijnlijk nooit komen. Waarom durf ik dit beweren? Wel de cohesie van Europa is gefundeerd op zijn haar economie. Het ontbreken van grenslijnen binnen haar gemeenschap en het gebruik van één munt vergemakkelijkt inderdaad transacties op verschillende vlakken. Europa gaat er daarbij prat op dat ze een eigen culturele en gastvrije identiteit bezit ontstaan door de eeuwen heen. Maar ik zeg er bestaat geen eenheid wat betreft religie en wetgeving, in casu is het een mozaïek van aparte culturen.
 Vergelijk dit met Syrië. Dit land is eveneens als Europa samengesteld uit diverse bevolkingen: Arabieren, Alawieten, Christenen, Druzen, Koerden, Palestijnen, Sjiieten, Turkomannen en Tsjerkessen. Zij hebben ieder hun eigen tradities en regels eigen aan hun cultuur. Tot vijf jaar geleden was er vrede en rust in deze mengelmoes. Nu ‘dankzij’ de Tunesische Lente die de aanzet inluidde tot bloedige demonstraties over heel de zuidelijke en oostelijke regio van de Middellandse Zeelanden inclusief Syrië, begon het gedonder tussen al deze bovengenoemde bevolkingen. De oorspronkelijke Syrische eenheid is als een kaartenhuis in elkaar gestuikt ten gevolge van een opstandige wind. Laat ons dan maar hopen dat Europa met haar eveneens verschillende culturen haar les leert uit wat Syrië nu ondervindt.
   In het boek La Violence et le Sacré van de onlangs overleden Frans-Amerikaanse antropoloog, filosoof en historicus René Girard beschrijft hij mechanismen in de geschiedenis van de mensheid die nog steeds gelden, namelijk het ontstaan en het bijna niet te stoppen fenomeen van de wraak. Als een gemeenschap bedreigd wordt door een vreemde onregelmatigheid dan wil die zijn eigen rust en vrede bewaren. Vallen er daarbij slachtoffers dan treedt de wraakactie in werking. Girard merkt ook op dat het gebruik van offers (al dan niet ritueel) en het aanduiden van een zondebok dit mechanisme eventueel kan intomen. In het slechte geval ontstaat er echter een escalatie van geweld (zoals de burgeroorlog in Syrïe) waarin de kettingbeweging van wraak om de wraak blijft voortduren.

  Europa wordt momenteel met de vluchtelingenstroom bedropen door een vreemde saus die we aanvankelijk wel willen smaken want “Wir schaffen das” met onze gastvrijheid, toch Angela Merkel, maar dan verschijnen daar toch wel wat handtastelijke ‘onregelmatigheden’ zekers, zoals in Keulen ‘am Sylvesterabend’! Dankzij de geëxalteerde media horen we het in Keulen donderen … en als een bliksem slaagt de onrust toe.

  De anti-vluchtelingen betogingen, de beschamende ‘jungle in Calais’, het verbreken van het Schengen-akkoord, enz. Het zijn allemaal verontrustende feiten die ons vertwijfelen en angstig maken. Wat nu? Het Europese volkslied ‘Ode an die Freude’ met als kern “Alle Menschen werden Brüder” klinkt plots vals. Neen Europa kan dit niet oplossen want het wil niemand voor de kop stoten, ze wil haar eenheid (economie) niet opofferen! Hoelang zal het nog duren totdat ook Europa zoals Syrïe uit elkaar spat als een zeepbel. Laat ons hopen dat we dan later niet zullen moeten verwijzen naar de Merkeliaanse Lente?